هنر یعنی پدید آوردن نظم و زیبایی در جهان که نتیجه آن افزودن رنگ و هیجان به زندگی خشک و بی روح است. البته ذهن ما بر حسب عادت ،هنر را مخصوص گالری های نقاشی ، سینما و مسائل کلیشه ای این چنینی می پندارد. ولی در واقع هنر راحتی میتوان در کوچیک ترین جزئیات زندگی روز مره همچون لباسی که هر روزصبح میپوشیم ، القای حس آرامش به سایرین ، با یک رانندگی منطقی یا حتی باز سازی یک خودروی کلاسیک هم تعمیم داد . چند روز پیش مطلع شدیم به تازگی یک دستگاه مرسدس بنز ۱۹۰SL از روند بازسازی خارج شده و به دعوت مالک، برای دیدن آن رفته و بهت زده شدیم . در تک تک جزئیات آن ، هنر خالص تیم بازسازی به وضوح دیده می شد ، به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این بخش به معرفی این بازسازی کم نظیر بپردازیم.با ما همراه باشید.
به فکر این که مالکیت اتومبیل های کلاسیک، تفریح متمولّین است اعتقادی ندارم ، شاید برخی کلاسیک ها برای بیشتر مردم دست نیافتنی باشند ، ولی باز هم گزینه های زیادی هست که برای طبقه متوسط قابل خریداری است . یادتان باشد فرقی نمی کند که یک ژیان می خرید یا یک فراری ۳۰۸ ، آنچه مهم است این بوده که سعی کنید آن را هنرمندانه بازسازی کنید.
هنر در بازسازی ، یعنی برگرداندن وضعیت یک خودروی کلاسیک به روزی که خط تولید را ترک می کرده و پرهیز از افزودن امکانات مدرن یا هر گونه تغییر در اصل آن.
برای خرید یک کلاسیک نباید عجله کرد و باید خودرویی با بنیه ای مناسب برای باز سازی را انتخاب کرد . البته باز سازی یک اتومبیل کلاسیک ، در درجه اول یک علم پیچیده است که آموختن آن به زمانی طولانی نیاز دارد.
روند باز سازی برای اتومبیل های مختلف دارای اصول کلی ولی با جزئیات متفاوت است. اگر یک کلاسیک خریداری کرده اید و قصد باز سازی آن را دارید ، باید اشراف کامل به جزئیات خودرو داشته باشید . باید قبل از دست زدن به اتومبیل ، کلیه نواقص قطعات را تشخیص داد و اقدام به خریداری کرد. بسته به بوجه ای که برای بازسازی در نظر گرفته شده ، برخی سعی میکنند قطعات قدیمی تقریبا سالم را حفظ کرده و تنها اقدام به تهیه سایر قطعات شکسته یا خراب میکنند. البته در این حالت ، شرایطی هم بوده که مالک پس از اتمام بازسازی ، به خاطر یک زه خش دار ، از نتیجه کار خود دل چرکین شده است.
هیچ وقت سعی نکنید قطعه ای از خودروی دیگر را به اتومبیل خود بخورانید که به ارزش کلاسیکی اش ضربه می زند. هیچ وقت سعی نگنید ابداعاتی از خودتان را به اتومبیل اضافه کنید ، چرا که اگر قرار بود این اقدام به زیبا شدن اتومبیل بینجامد ، قطعا طراحان کار خانه آن کار را می کردند.
البته این مرسدس ۱۹۰SL فارغ از تمام این مشکلات بود. میتوانم ادعا کنم که تمام قطعات آن با قطعات نو تعویض شده بودند تا جایی که سعی کردم مکان هایی را که معمولا از کسی برای آن بخش ها به خاطر خارج از دید بودن ، هنیزه زیادی نمی کند ، برسی کنم. برای مثال قفل در ها و حتی زبانه قفل در صندوق عقب آن نیز خریداری و تعویض شده بودند .
این مدل ، معمولا در زیر موکت های کفی اتاق ، دارای یک پوشش لاستیکی است که باعث جلو گیری از سر خوردن کفی ها در زمان سوار و پیاده شدن سرنشینان می گردد ، که البته معمولا در زمان بازسازی، این بخش به عنوان هزینه اضافه تلقی و حذف می شود ، ولی در ۱۹۰ ما این لاستیک ها موجود بودند.
اتومبیل ها در تصادف معمولا آسیب هایی میبینند که گرچه پس از صاف کاری به راحتی قابل رویت نیست ولی از روی بازرسی دماغه خودرو و سینی زیر صندوق عقب، میتوان به آنها پی برد. زمانی که در صندوق را باز کردم با منظره ی فوق العاده ای موجه شدم . موکت های کف با کیفیت که با رنگ قرمزی که داشتند با تو دوزی در هماهنگی کامل بودند. یک کاور کوچک لاستیک زاپاس را پوشانده بود و کف صندوق دست نخورده بود . چراغ های عقب و لاستیک های نگهدارنده زیر آن کاملا نو بود و چراغ های روشن کننده ی پلاک که روی گل سپر های عقب بودند می درخشیدند . دو قطعه شبرنگ کوچک زیر سپر های عقب نیز، از آن دست قطعه هایی است که معمولا در بازسازی ها هزینه اضافه محصوب میگردد ، ولی در این مرسدس نصب شده بود . عاشق نشان مرسدس و نوشته ۱۹۰SL پشتی هستیم که در وسط صندوق عقب نصب شده و حال و هوای کلاسیک دارد. ۱۹۰SL در نمای جلویی به مدل جاودانه گالوینگ شباهت زیادی دارد . طرح گالوینک آقای FRIEDRICH GEIGER بود و این مدل بر اساس ۳۰۰SL سال ۱۹۵۲ پدید آورد.
GEIGER برای اولین بار جلو پنجره معروف مرسدس بنز را که ستاره مرسدس در وسط آن قرار داشت ، به این شکل طراحی کرد که این بخش پس از آن ، به نماد مرسدس بنز های اسپرت تبدیل شد. این نماد، هنوز هم روی مدل های مدرن دیده می شود و مرسدس های دارای این جلو پنجره در سراسر دنیا در حکم سفیران کمپانی و بزرگ ترین تبلیغ برای کار خانه محسوب میشوند . زمانی که در داخله ۱۹۰SL می نشینید ، باید فضای داخلی لوکس و چشمگیر مواجه میشوید . داشبورد ، فلزی و همرنگ بدنه است و همه اجزاء نصب شده در آن کرومی و براق هستند . فرمان شاخی و سفید آن داری یک بخش دایره ای است که روی آن نصب شده و در حکم دسته راهنمای اتومبیل بوده، همچنین سر دسته دنده آن سفید و شبیه توپ گلف است و آیینه ی وسط روی سطح بالایی داشبورد نصب شده است. زمانی که کروک بسته میشود ، فضای سر نشینان به سبک اسپرت های دهه ۵۰ ، کمی تنگ است. ولی در این زمان فریم زیبای کرومی سقف قابل رویت میگردد که بسیار چشم نواز است. سقف را باز و بسته کردم تا دقیقا مکانیسم اجزا مختلف فریم سقف را ببینم . البته در پاکسازی برخی اتومبیل های مشابه سعی میشود این فریم که احتمالا ایراداتی دارد ، در زیر یک پوشش داخلی سقف مخفی گردد . در بالای شیشه های جلو سه قفل مخصوص سقف وجود دارد . با باز کردن درب موتور تعجب من بیشتر شد . علاوه بر بخش های اصلی موتور ، کلیه لوله ها ، بست ها و جزئیات را برسی کردم . همه قطعات نو بودند. روی بسیاری از ۱۹۰SL های مشابه در ایران در هنگام بازسازی تنها یک کاربوراتور نصب میشود که سختی های تنظیم کاربوراتور دوگانه را نداشته باشد و هزینه خرید یک کاربوراتور نیز کمتر پرداخت شود. ولی از آنجا که در بازسازیSL امروز هزینه ، آخرین دغدغه از دو کاربوراتور دو دهنه استفاده شده است . نگاهی به بخش های دیگر پیشرانه انداختم . حتی برچسب هایی که هر خودرو در زمان خروج از کار خانه روی اجزا مختلف دارد ، همگی سفارش داده شده و سر جای خود چسبانه شده بود . این یعنی هنر مطلق. می توانم ادعا کنم که تا کنون بازسازی در چنین سطحی در داخل کشور ندیده بودم. این مرسدس بنز یکی از پر هزینه ترین بازسازی ها را در ایران را پشت سر گذاشته و میتواند به عنوان الگویی برای سایر افراد باشد که قسد بازسازی مرسدس بنز خود را دارند .
نمایندگی انحصاری مرسدس بنز در ایران در دهه ۱۳۳۰ شمسی، شرکت مریخ و این اتومبیل نیز توسط آن شرکت به کشور وارد شده است . در سال ۱۹۶۰ محصولات مختلفی از مرسدس بنز شامل پونتون ۱۹۰ ،، ۲۲۰S، ۱۹۰ SL،یونیماگ ، کامیون های سری LK332، موتور های مخصوص قایق و کشتی و دیزل ژنراتور به ایران وارد می شدند . ۱۹۰SL دارای موتوری ۴ سیلندر خطی به حجم ۱۸۹۷ سی سی و قدرت ۱۰۴ اسب بخاز بوده و تعداد معدودی از آن در کشور مان باقی مانده است . امروزه با آگاهی مردم ایران از ارزش اتومبیل هایی که کلاسیک ، دیدن صحنه یک خودروی کلاسیک رها شده در کنار جاده، دیگر به یک خاطره قدیمی تبدیل شده ، ولی باید توجه داشته باشیم که این رشد دانش جامعه ، گرچه قدم بزرگی بود ولی تا رسیدن به استاندارد های جهانی فاصله زیادی دارد . هنوز هم اتومبیل هایی که در واقعیت ارزش کلاسیک خاصی ندارند ، با رقم هایی بالا خرید و فروش می شود و از سوی دیگر برخی از شاهکار های طراحان بزرگ ، زمانی که برای فروش گذاشته شده اند ، مورد توجه علاقه مندان نگرفته اند . ولی در این میان دیدن افرادی که در این سطح تخصصی اقدام به بازسازی اتومبیل ها میکنند و نتایج درخشان آنها که قطعا به هر چه غنی تر شده جامعه کلاسیک های ایران کمک می کند ، باعث افتخار کشور است . میتوانم بخ راحتی بگویم که اگر قرار باشد این ۱۹۰SL در یک حراجی بین المللی به فروش برسد ، قطعا جز گران قیمت ترین موارد مشابه در بین کل ۱۹۰ SL های فروخته شده خواهد بود. در پایان باید به این نکته اشاره کرد که این خودرو توسط یک تیم تحت هدایت و سرپرستی آقای تیمور ریشار باز سازی شده که باید به ایشان برای این اثر هنری ماندگار تبریک گفت . این اتومبیل ارزش آن را دارد که در موزه هنر های معاصر تهران به نمایش در آید .